ائل گلی تبریز

ائل گلی یا شاه‌گلی یکی از مهم‌ترین گردشگاه‌های شهر تبریز است که در جنوب شرق آن و در ۷کیلومتری مرکزشهر واقع شده‌است.

شاه گولی به معنی «استخر شاه» ترجمه شده است. گول در زبان ترکی به معنی استخر می‎باشد. احداث بنای اولیه این آبگیر را به زمان پادشاهان آق قویونلو و توسعه آن را به زمان صفویه نسبت می‎دهند.عمق دریاچهٔ شاه‌گلی ۱۲متر بوده و در محوطهٔ آن قایقرانی انجام می‌شود. همچنین شهربازی (لوناپارک) و نیز مسافرخانه‌های متعددی در داخل این گردشگاه وجود دارد.با احداث هتل پارس ائل گلی، این گردشگاه جنبهٔ جهانی پیدا کرده‌است.

ائل گلی تا پیش از روی‌کارآمدن صفویان، بزرگترین منبع ذخیرهٔ آب جهت آبیاری باغ‌های مناطق شرقی تبریز تا دروازهٔ تهران و تپلی‌باغ بوده‌است. در دوران حکومت صفویان، تمام شن و ماسه و نخاله‌های موجود در محوطهٔ داخلی دریاچهٔ فعلی خالی شده و دیواره‌ای سنگی به دور آن کشیده شد. ساخت آن بعد ها به شکل استراحتگاه شاهی و زیبا به دستور قهرمان میرزا، پسر هشتم عباس میرزا، هنگام حکومت در تبریز صورت گرفت که به تعمیر اساسی این استخر 200×200 متری همت گماشت و کاخ  2 طبقه زیبایی در وسط آن بنا کرد، از وسط ساحل شرقی استخر تا محل عمارت معبری احداث نمود و در دامنه کوه بلند شرقی استخر سکوها و پله‎هایی عریض و مرتبی درآورد و در قسمت های مختلف آن به فاصله معیّن جوی ها و آبشارهایی ایجاد کرد و تصمیم گرفت که این بنا را کاخ ییلاقی خود قرار دهد؛ ولی در نیمه ی کار بود که درگذشت.در دوران قاجار در پیرامون استخر شاه‌گلی خیابان‌هایی جهت عبور و مرور احداث گردید و در جوار این معابر، درختان درخت تبریزی، بید مجنون و گل‌های اطلسی متعددی در چندین ردیف جهت تزئین گردشگاه و پاکی آب و هوا کاشته شد.شاه‌گلی در سال 1309 به شهرداری تبریز واگذار شد تا به یک گردشگاه عمومی تبدیل شود.

در مرکز استخر ائل گلی، عمارت کلاه‌فرهنگی هشت ضلعی وجود دارد که امروزه به‌صورت یک تالار پذیرایی مورداستفاده قرار می‌گیرد و به کاخ ائل گلی مشهور است. این بنا پیشتر ساختمانی خشتی بود که در سال ۱۳۴۶تخریب گشت و با همت شهرداری تبریز و استانداری، جای خود را به یک ساختمان زیبا و مقاوم داد.