جنگل هیرکانی ابر شاهرود، یکی دیگر از صد جاذبه گردشگری ایران است که هر آدمی، حداقل یکبار باید آن را ببیند.لذت ایستادن بر فراز ابرها را میتوان در این مکان تجربه کرد. وجود تنوع گونههای گیاهی و جانوری نیز بر جذابیت این منطقه افزوده است. در ادامه معرفی کامل جنگل ابر را خواهیم داشت، با ما همراه باشید.
جنگل ابر در ۴۵ کیلومتری شمال شاهرود و در مسیر شاهرود به آزادشهر در ۱۲ کیلومتری روستای ابر قرار گرفته. شاهرود یکی از شهرهای استان سمنان است که در ۱۸۳ کیلومتری سمنان واقع شده. این جنگلها در نهایت به آزادشهر در استان گلستان میرسند، شهری که در ۷۶ کیلومتری گرگان، مرکز استان قرار دارد.
اگر از بسطام هم بخواهید بروید جنگل در ۴۴ کیلومتری آن است.
این جنگلها قسمتی از قدیمیترین جنگلهای دنیا هستند، جنگلهای هیرکانی که میلیونها سال قدمت دارند و از دوران ژوراسیک، یعنی دوره سوم زمین شناسی باقی ماندهاند. پس شاید باورش سخت باشد ولی فرصت دیدن جنگلهایی ۴۰ میلیون ساله را در اینجا داریم.
این جنگل ۳۵ هزار هکتار است و به دلیل این وسعت گونههای جانوری و گیاهی بسیاری را در خود جای داده، ۸۵ گونه گیاهی از راش، بلوط، ممرز افرا، شیردار، توسکا، آزاد داغداغان، گونههای کلاه میر حسن، چوبک، اسپرس، دم روباهی، آویشن و شبدر به همراه گونههای گیاهی نادر مثل نارون، بارانک و سرخدار . اما مشهورترین گونه گیاهی اینجا، درخت اورس است، درختی از گونه سروها.
گونههای جانوری اینجا هم کم نیست. حیواناتی مثل خرس قهوهای، گرگ، پلنگ، خوک وحشی، شغال، روباه، خرگوش کل و بز، شوکا و مار و از پرندگان کبک، کبوتر جنگلی، بلدرچین، عقاب جنگلی، کرکس، شاهین، فاخته و قرقاول.
همچنین در یک فضای ۱۰۰ متری در این جنگل، ۴۰ نوع گیاه دارویی شناسایی شده. برای مثال از چهار تا پنج گرم عصاره سرخدار، ماده ضد سرطان رحم و تخمدان استخراج میشود.
در ماه های فرودین و اردیبهشت و در قسمت هایی که هنوز وارد جنگل نشده اید و در دشت های آن، گل های بابونه و وحشی روییده است.
جنگل ابر را اقیانوسی از ابر فرا گرفته، به طوری که وقتی نشستهاید ابرها میآیند و همه جا را میپوشانند و دیدن ابرهایی که همیشه بالای سرمانند و حالا از کنارمان رد میشوند و ما را در بر میگیرند از آن فاصله کم حتما آدم را به وجود می آورد. اما دلیل وجود این ابرها چیست؟
این جنگل در منطقهای قرار گرفته که از ضخامت کوههای البرز کم میشود و ابرهای گرفتار در پشت این دیواره از بین درهها به سمت جنوب سرازیر میشوند؛ قرار گرفتن در دو ناحیه کم فشار و پرفشار یعنی دشت گرگان و منطقه ابر باعث شده هر وقت زمین انرژی میگیرد ابرها جابهجا شوند.
این جنگل مرز بین دو استان سمنان و گلستان است و همینکه دارید در بیابانی خشک و بی آب و علف میرانید، پوشش گیاهی انبوده هویدا میشود و دیگر تصور آنهمه خشکی تصوری محال به نظر میرسد. یکی از ویژگیهای این جنگلها ارتفاع زیادش از سطح دریاست. از ۸۰۰ متر واقع در روستای شیرین آباد شروع میشود که این خودش عدد کمی نیست و تا ۲۷۰۰ متر میرسد.
در راه رسیدن به جنگل ابر، اگر از راه تهران به این سمت سفر می کنید، باید از شهر شاهرود یا بسطام گذر کرده و به مقصد برسید. شاهرود خود دیدنی های بسیار دارد و به سبب تنوع پوشش گیاهی و آثار تاریخی متعدد به قاره کوچک مشهور شده است.
از دیگر جاذبه های راه رسیدن به جنگل ابر، می توان به آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی، شاعر و عارف ایرانی در روستای قلعه نو خرقان و مجموعه بایزید بسطامی دانشمند برجسته در شهر بسطام اشاره کرد. اگر زمان کافی دارید می توانید از این آثار تاریخی نیز دیدن کنید.
*نکته مهم:
بهتر است از شهر شاهرود هر آنچه نیاز دارید را تهیه کنید چرا که مواد و لوازمی که در مغازه های روستا و جنگل به فروش می رسند، بسیار محدود است.
همچنین اگر قصد شب مانی در جنگل را دارید (به ویژه در قسمت های ابتدایی جنگل) از شاهرود هیزم و زغال مورد نیازتان را تهیه کنید چرا که داخل جنگل هیزم چندانی پیدا نمی کنید.
جنگل ابر، دو آبشار معروف شرشر و آلوچال دارد. رسیدن به اولی مخصوص کوهنوردان حرفهایست، ولی با حدود ۶۴ کیلومتر پیاده روی در دل جنگل میتوان به دومی رسید. آلوچال از دو آبشار تشکیل شده که روی هم میریزند. این آبشار ۲۵ متر ارتفاع دارد. راه رسیدن به آن هم از منطقهای تماشایی به اسم دالان بهشت میگذرد. در حاشیه شمال غرب روستای ابر، جادهای خاکیست که در انتها به روستای شیرین آباد میرسد و با در پیش گرفتن ادامه مسیر، کوه رستم پیش رویتان است. در کنار این کوه مسیری پایکوبی شده وجود دارد. در این راه به حرکتتان ادامه بدهید تا به دالان بهشت برسید. در ادامه مسیر به یک فرعی میرسید. آبشار آلوچال اَبر در فاصله یک ساعته از ابتدای این جاده فرعی است.
دو چشمه ترش و قطری هم در جنگل وجود دارد که کمپ کردن در کنار اولی متداولتر است.
میانگین بیشترین دما در این جنگل ۲۰ درجه سانتی گراد و میانگین کمترین دما ۶ درجه است. شبها و صبحهای زود هوا خیلی سرد میشود پس حتما لباس گرم و تجهیزات همراهتان باشد.
درست است که ابرهای این منطقه باعث شهرتش شده، ولی اینطور نیست که همیشه بتوان آنها را دید. بهترین زمان سفر به جنگل ابر نیمه اول سال و از اوایل اردیبهشت تا اوایل مهر است. ولی قبل از رفتن به آن باید هواشناسی را هم چک کرد. اگر هوای علی آباد کتول در استان گلستان ابری و بارانی باشد و هوای شاهرود آفتابی میتوان به دیدن ابرها امیدوار بود. از ظهر تا نیمه های شب ابرها پدیدار میشوند.
یکی از بهترین مکان هایی که می توان در آن عکاسی را چه به صورت حرفه ای یا آماتور انجام داد، جنگل ابر است. دوربین ها و گوشی های تان را بردارید، منتظر ورود ابرها شوید و با کلیکی درست و به موقع، زیبایی را در قاب عکس تان جای دهید. البته خوب است پیش از سفر با اصول عکاسی بیشتر آشنا شوید تا تصاویری جذاب تر و زیباتر از مناظر داشته باشید.
پرنده نگری نیز یکی از جذابیت های سفر و گردش در این بهشت کوچک است. این منطقه به دلیل اکوسیستم خاص خود، میزبان پرنده های کوچک و بزرگی است که در آن آشیانه دارند. با کمی دقت و دانش در مورد پرنده نگری می توانید از این ویژگی جنگل نیز لذت ببرید. برای تماشای پرنده های مختلف حتما دوربین شکاری خود را به همراه داشته باشید.
*اگر قصد دارید با ماشین شخصی یا به همراه گروهی کوچک، برای بار اول به این سفر بروید، حتما از قبل برنامه ریزی های لازم را انجام داده، محل اقامت خود را رزرو کرده و تمام وسایل مورد نیاز را تهیه کنید. در زمان حضور در خود جنگل از راهنماهای محلی و افرادی که به این منطقه آشنایی دارند کمک بگیرید تا دچار مشکل نشوید. بهتر است دفعه اول با استفاده از تورهای طبیعت گردی مطمئن از این مکان زیبا دیدن کنید.
*در زمان حضور در جنگل ابر، به خصوص اگر بار اول است که به اینجا می آیید تنها از مسیرهای مشخص شده، استفاده کنید و در مسیرهای ناآشنا قدم برندارید. تا حد امکان خیلی داخل جنگل نروید و سعی کنید در همان قسمت های ابتدایی جنگل گردش کنید تا اگر گم شدید یا با باران ناگهانی مواجه شدید، به مشکل برنخورید.
*در جنگل ابر حیوانات وحشی مانند گراز و خرس نیز زندگی می کنند، اگر قصد شب مانی دارید حتما آتش روشن کنید تا آنها به شما نزدیک نشوند. در زمان ترک محل نیز آتش را حتما به طور کامل خاموش کنید و زباله های تان را با خود ببرید.
*داشتن نقشه ای مناسب از راه، به همراه قطب نما و دستگاه جی پی اس می تواند کمک بزرگی برای جلوگیری از سردرگمی تان در زمان جنگل نوردی باشد.
*اگر علاقه مند به عکاسی هستید طلوع آفتاب و صبح زود از بهترین زمان ها برای گرفتن تصاویر زیباست.
*طوری برنامه ریزی کنید که حتما قبل از غروب آفتاب و تاریک شدن هوا، به مکانی مطمئن برای اقامت برسید. اگر قصد کمپ زدن دارید حتما قبل از این زمان، مکان چادر زدن خود را روشن کنید. خطر حیوانات وحشی در زمان تاریکی هوا بسیار بیشتر است.
*رفتن به جنگل ابر و گشت و گذار در آن به سطح آمادگی جسمانی خوبی نیاز دارد. اگر پیش از این سفر، عمل جراحی سنگینی انجام داده اید یا به دلایل مختلف در وضعیت آمادگی جسمانی خوبی نیستید از انجام آن خودداری کنید. باید بدانید که در مسیر ممکن است نیاز داشته باشید تا از دستشویی صحرایی استفاده کنید، یا مسیر به دلیل ریزش باران لغزنده باشد یا مجبور شوید برای رسیدن به مکان مناسب پیاده روی های طولانی انجام دهید. پس قبل از سفر خود را هم از نظر روحی و هم از نظر جسمی به خوبی آماده کنید.